Evlilik Öncesi Danışma

ÇİFT

---

Evlilik Öncesi Danışmanlık

Evlilik öncesi danışmanlık, evlenme sürecinde olan, flört eden, sözlü ya da nişanlı çiftlere verilen profesyonel psikolojik danışmanlık desteğini ifade eder. Evlilik öncesi danışmanlık, adından da anlaşılacağı üzere, evlilik odaklı bir psikolojik destektir. Temel amacı, çiftleri (ya da bireyleri) psikolojik açıdan evliliğe hazırlamaktır.

Evlilik öncesi danışmanlık her şeyden evvel, profesyonel bir süreçtir, gelişigüzel bir konuşma ya da akıl verme değildir. Evlilik öncesi danışmanlık uzmanı (psikoterapist, psikolog, psikolojik danışman, aile danışmanı vb.), çifte ya da bireye yaklaşırken belirli bir kuramsal çerçeveden hareket etmelidir. Uzmanın bakış açısını oluşturan, insana, ilişkilere ve evliliğe dair kendi içinde tutarlı, psikolojik bir yaklaşım olmalıdır.

Danışmanlık, bireysel olarak mı çift olarak mı gerçekleştirilir?

Evlilik öncesi danışmanlıkta ideal olan, seansların/görüşmelerin birlikte, yani çift olarak gerçekleştirilmesidir. Çünkü, birlikte yapılan seanslar/görüşmeler, bireylerin birbirlerini tanımalarına, ilişkilerini anlamalarına, olası sorunlarını ve çözüm yollarını görmelerine daha çok imkan tanır. Ancak bazı durumlarda, evlilik öncesi danışmanlık bireysel olarak başvurulan bir yol da olabilir. Mesela, taraflardan biri evlenmek konusunda kesin kararlıdır; ancak diğer taraf kendi içinde birtakım endişeler yaşamaktadır. Şayet bu endişeler, karşı tarafın tutumlarından ziyade, kişinin kendi içinde “evlilik korkusu” diye tanımlanacak bir durumla ilgiliyse, bireysel psikolojik danışmanlık daha işlevsel olabilir.

Evlilik öncesi danışmanlık neyi hedefler?

Evlilik öncesi danışmanlık, öncelikle eğitici bir süreçtir. Çiftler (ya da bireyler), danışmanlık sürecinde kendileriyle ilgili, partnerleri/eşleri ile ilgili, ilişkileriyle ilgili ve evlilikle ilgili yeni bilgiler ve bakış açıları edinirler. Hepimizin insana, ilişkilere ve evliliğe dair pek çok varsayımımız, ön kabulümüz vardır. Ancak bunların pek çoğu gerçeklikten uzak olabilir. Evlilik öncesi danışmanlık sürecinde kişiler, bu varsayım ve ön kabüllerini, psikoloji bilgileri ışığında gözden geçirme şansı elde ederler.

Evlilik öncesi danışmanlığın bir diğer hedefi, evlilikte ortaya çıkacak sorunları, sağlıklı bir bakış açısı ve farkındalıkla önlemektir. Önlem almanın yolu ise, olası sorunları konuşmak, yok sayılan, göz ardı edilen olasılıkları ele almak ve değerlendirmektir. Evlilik sürecinde çiftler bazen pozitif ihtimallere aşırı odaklandıkları için negatif ihtimalleri görememekte, bazen de endişelerine çok fazla odaklanıp pozitif olasılıkları ve imkanları yok sayabilmektedirler. Evlilik öncesi danışmanlık, gerçekçi bir değerlendirme ile, her iki taraf için de, olası zorluk ve güzellikleri ele alma sürecidir.

Evlilik öncesi danışmanlık aynı zamanda, ilişkinin her iki taraf açısından da, şu ankinden daha doyum verici hale gelmesini hedefler. Psikolojik danışmanlık ya da psikoterapi, sadece sorunlu durumlarda değil, var olan iyi bir durumu daha iyi hale getirmek için de başvurabileceğimiz bir yoldur. Dolayısıyla, “Bizim doyum verici bir ilişkimiz var; bunu daha iyi hale nasıl getirebiliriz?” diye soranlar da danışmanlık desteği alabilirler.

Evlilik öncesi danışmanlıkta neler yapılır?

Evlilik öncesi danışmanlıkta öncelikle sorun ve beklentiler netleştirilir. Kişiler, sahip oldukları sorunları çözmek için mi yoksa ilişkilerini daha iyi hale getirmek için mi uzmana başvurdular? Buradan hareketle, taraflarla birlikte, hedefler oluşturulur. Her ne kadar danışmanlığın genel hedefleri olsa da, her vakaya özgü spesifik hedefler belirlenmelidir. Bu spesifik hedefler, tarafların beklenti ve ihtiyaçlarına göre şekillendirilir. Sonra da, bu hedefler doğrultusunda psikoterapi/psikolojik danışmanlık yöntemleriyle çalışmalar yapılır.

Hedeflere ulaşırken ilk yapılması gereken (çift görüşmeleri için), taraflar arasında sağlıklı bir ilişkinin geliştirilebilmesidir. Sağlıklı ilişki, her iki tarafın da kendini uygun yollarla ifade edebildiği ve karşısındakini anlama çabası güttüğü bir ilişki olarak düşünülebilir. Dolayısıyla, “Evlilik öncesi danışmanlık sürecinin kalbi, sağlıklı iletişim kurmayı becerebilmektir.” dersem herhalde meramımı daha net anlatmış olurum.

Merkezine sağlıklı iletişimin oturtulduğu bir evlilik öncesi danışmanlık sürecinde şu tür konular ele alınabilir:

• Düğünün zaman ve mekan ve şeklinin planlanması
• Evlilikle ilgili beklentilerin karşılıklı olarak ifade edilmesi ve netleştirilmesi
• Yaşanılacak semtin belirlenmesi
• İş yaşantısı ile ilgili beklentilerin karşılıklı netleştirilmesi
• Akademik geleceğin karşılıklı planlanması
• Cinselliğe bakışın konuşulması
• Çocuk yapma zamanı ve çocuk sayısıyla ilgili beklentilerin ifade edilmesi
• Çocuk yetiştirme tarzlarıyla ilgili düşüncelerin ifade edilmesi
• Boş zaman ve tatillerle ilgili beklentilerin netleştirilmesi
• Evlilikte rol dağılımıyla ilgili beklentilerin ele alınması
• Birincil ailelerle (her iki tarafın aileleri) ilişkilerin konuşulması
• Emeklilik ya da yaşlılıkla ilgili beklentilerin konuşulması
• Muhakkak ki bu örnekler çoğaltılabilir. Burada temel belirleyici faktör, kişilerin ihtiyaçları ve beklentileridir.

Son olarak şunu söyleyebilirim ki, evlilik öncesi danışmanlık günümüzde gittikçe yaygınlaşmaktadır. Çünkü, evlilik gittikçe sosyal bir olgu olmaktan ziyade bireysel/psikolojik bir olgu haline gelmektedir. Yani evlilik sürecini geleneksel olarak tanımlanmış roller değil, tarafların psikolojik dinamikleri daha çok şekillendirmektedir. Bu durumda da, evlilik öncesi danışmanlık, eğitici, önleyici ve geliştirici bir imkan olarak karşımızda durmaktadır.

Evlilik öncesi danışmanlık desteği makalemiz Sayın Yusuf Bayalan tarafından hazılmıştır.

Evlilik öncesi danışmanlık ile ilgili düşünce ve görüşlerinizi yazının yorum kısmında benimle paylaşırsanız memnun olurum. Muhabbetle.

Evlilik Öncesi Danışmanlık

Gerek ülkemizde, gerekse dünyada son yıllarda giderek boşanma oranları artmaktadır. Bu durum “Evlilik Danışmanlığı” hizmetleri konusundaki talebi arttırmakta ve gerek araştırmacıların gerekse bu alanda çalışan profesyonellerin bu alana daha çok eğilmesine neden olmaktadır. Yapılan çalışmalar, evlilik ve çift terapilerinin problemle baş edilebilme mekanizmalarının geliştirilebilir bir yanı olduğunu göstermekte ve müdahalelerle bu konuda sağlanan gelişimler söz konusu problemlerin ortaya çıkmadan önce önlenebileceği düşüncesini de beraberinde getirmektedir.

“Önleyici Çalışmalar” başlığı altında kategorize edebileceğimiz bu çalışmaların yurt dışındaki bazı örneklerine baktığımızda boşanma oranlarının düşmesine katkıda bulunduğu ve aile içi şiddet ve uyuşmazlığın engellenmesinde büyük önem taşıdığı görülmektedir. Bu bağlamda, gerek evliliğe geçiş sürecinin kolaylaştırılmasında, güçlüklerin kriz haline gelmeden çözülmesinde, gerekse evliliğe adapte olunması ve çiftlerin birbirini daha iyi tanıması bağlamında evlilik öncesi danışmanlık hizmetinin  oldukça önemli olduğu görülmektedir.

Evlilik Öncesi Danışmanlığın üç önemli özelliği bulunmaktadır: eğitseldir, geliştiricidir ve önleyicidir. Bu kapsamda, evlilik öncesi danışmanlık hedefleri aşağıdaki gibidir:

1. Evlilik yaşantısına geçişi kolaylaştırmak,
2. Uzun ve kısa vadede çiftlerin ilişkideki tatminini sürekli kılabilmek,
3. İletişim becerilerini arttırmak,
4. İlişkide yakınlığı ve bağlılığı arttırmak,
5. İlişkide güven ortamını güçlendirmek ve
6. Problem çözme ve karar verme becerilerini güçlendirmektir.

Evlilik öncesi uyumlu bir ilişki her zaman mutlu bir evliliği vaat etmez. Öncesinde sadece birbirine karşı, sınırlı alanlarda sorumlu olan bireyler evlilikle beraber yeni bir hayata ve yeni bir döneme başlar. Bu dönemde aynı evde yaşamanın zorlukları, ortak bütçe,ortak gelecek planları ve yeni ailelerle kurulacak ilişkiler, bir çok çift için zorlayıcıdır.

Evlilik öncesi dönemde yaşanan süreç, mutlu bir gelecek kurma yolunda basamak olduğu kadar, ilişkide kriz yaşanması en olası dönemlerdir ;

Bireylerden biri evliliği arzularken diğerinin evlilik kararı vermekten çekinmesi
Evlilik kararı sonrası bireylerin birbirlerini sahiplenmelerinin eksikliği ya da aşırılığı
Ailelerle tanışma ve onay alma sürecinde yaşanan gerginlikler
Ailelerin birbirleriyle tanışmalarında, olası uyumsuzluklar ve yüksek beklentilerin yarattığı gerilimler
Nişan ve düğün hazırlıklarının ailelerin müdahalelerine açık olması ve kültürel farklılıkların yarattığı çatışmalar
Alınması gereken çok sayıda kararın çiftte yarattığı gerilim ve çatışma
Evlilik öncesi dönemde yaşanan gerilimlerin ilişkide yarattığı negatif birikimlerle evlilik hayatına başlamak
Evlilikten beklentilerin çok yüksek olması ve çiftlerin birbirlerini değiştirme çabaları

Bu dönemde yaşanan negatif durumları doğru bir iletişim yöntemiyle çözemeyen çiftler, maalesef, evliliklerine de güven sorunlarıyla başlamaktadırlar. Oysa evlilik öncesi bu özel dönemi doğru yöneten çiftler, yara almadan, birbirine güvenli ve mutlu bir yolculuğa adım atabilirler.

Uzun soluklu bir ilişki veya evliliğe adım atarken, sadece birbirini sevmek değil, birbirini doğru tanımak, birlikte gelişmeye açık olmak ve farklılıkları saygıyla kabullenmek de önemlidir. Araştırmalar gösteriyor ki, belli başlı bazı konularda hayat görüşleri paralel olan çiftler , evlilikte yaşayabilecekleri olası problemleri çözmekte daha avantajlı olarak yola çıkıyorlar;

Bireysel özgürlükleri ve “biz” kavramları benzer dengelerde olan çiftler
Ailelerle kuracakları ilişkilerdeki mesafe kavramları benzer olan çiftler
Para harcama alışkanlıkları benzer olan çiftler
Çocuk sahibi olmak ve devamında çocuk yetiştirmekle ilgili görüşleri benzer olan çiftler
İnançları ve inanç farklılıklarına duydukları saygıları benzer olan çiftler
Cinsellikle ilgili beklentileri ve bakış açıları benzer olan çiftler

Yapılacak çalışma, evlilik öncesi sürecin doğru yönetilmesi ve ilişkinin sağlam temelli bir evliliğe uyumlaşması için
olur. Evlilik öncesi danışmanlık bir anlamda “Evlilik Okulu” dur.